ბრიუსელში ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრა საქართველოსთვის მკაფიო და უჩვეულოდ მკაცრი გზავნილით დასრულდა. ევროკავშირის საგარეო პოლიტიკის ლიდერმა, კაია კალასმა, ღიად და გამოკვეთილად განაცხადა: „დემოკრატიაზე თავდასხმა „ქართული ოცნების“ მხრიდან სულ უფრო მძიმე ხდება, და თუ ასე გაგრძელდა — ამას მოჰყვება შედეგები“.
ევროკავშირმა უკვე დაასახელა კონკრეტული შესაძლებლობები:
• უვიზო რეჟიმის შეჩერება
• ასოცირების შეთანხმების გადახედვა
• ინდივიდუალური სანქციები
31 აგვისტო – ბოლო ვადა
როგორც კალასმა განმარტა, საქართველოს ხელისუფლებას მიეცა დრო 31 აგვისტომდე, რათა მოახდინოს ევროკავშირის რეკომენდაციების შესრულება. ეს რეკომენდაციები ფუნდამენტურ ფასეულობებს უკავშირდება და მოიცავს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებას, პოლიტიკური დევნის თავიდან აცილებას, სამართლიანი მართლმსაჯულების გარანტირებას და სხვა მსგავს პრინციპებს, რომელთაც ევროკავშირი დემოკრატიული სისტემის ქვაკუთხედებად მიიჩნევს.
კალასის თქმით, „ეს არ არის მხოლოდ ტექნიკური პროცესი — ეს ნდობის საკითხია. თუ ბონუსი, როგორიცაა უვიზო მიმოსვლა, ენიჭება ქვეყანას, რომელიც ამ პრინციპებს არ ასრულებს, ეს ნიშნავს, რომ ის ქვეყანა არ უდგება ევროკავშირთან ურთიერთობას სერიოზულად“.
ოპოზიციონერი ლიდერები ციხეში
კალასმა განსაკუთრებული ყურადღება მიაქცია ფაქტს, რომ 8 ოპოზიციონერი ლიდერიდან 7 უკვე პატიმრობაშია. ევროკავშირისთვის ეს ეჭვს აჩენს სასამართლოს მიუკერძოებლობასა და პოლიტიკური სისტემის თავისუფლებაზე.
როცა ჩვენ გვესმის, რომ 7 ოპოზიციონერი ლიდერი 8- დან ციხეში ჩასვეს, ეს ამ პუნქტებთან შესაბამისობაში არ მოდის. ჩვენ არ გვინდა ვატკინოთ ქართველ ხალხს და წავართვათ მათ უვიზო რეჟიმი, მაგრამ ამავდროულად, ეს ნდობის საკითხია და თუკი ეს ბონუსია და ეს ბონუსი აქვს ქვეყანას, რომელიც არ ასრულებს ვალდებულებებს, ეს აჩვენებს, რომ ისინი არ უდგებიან ამ საკითხს სერიოზულად , – თქვა კალასმა.
ევროპის პოზიცია მკაცრდება
ამ ეტაპზე ევროკავშირი ჯერჯერობით მხოლოდ „შესაძლო ზომების“ განხილვის ეტაპზეა, თუმცა ტონი მნიშვნელოვნად შეიცვალა. მაშინ როცა ადრე ევროპელი დიპლომატები მხოლოდ გაფრთხილებებს აჟღერებდნენ, ახლა საუბარია კონკრეტულ მექანიზმებზე, მათ შორის უვიზო რეჟიმის შეჩერების მექანიზმების ამოქმედებაზე, რაც პირველად მოხდება აღმოსავლეთ პარტნიორობის რომელიმე ქვეყნის მიმართ
რატომ ახლა?
გადაწყვეტილების ფონი მკვეთრია: საქართველოს პარლამენტმა დაამტკიცა ე.წ. „უცხოური გავლენის“ კანონი, რითაც მკაცრ რეგისტრაციას დაავალდებულებს იმ ორგანიზაციებს, რომლებიც დაფინანსებას უცხოეთიდან იღებენ. ამას დაემატა რეპრესიები საპროტესტო მოძრაობის ლიდერების მიმართ, ძალადობრივი ინციდენტები, ივანიშვილის პირადი ძალაუფლების კონსოლიდაცია და დასავლეთის ღია უგულებელყოფა.
რას ნიშნავს ეს საქართველოსთვის?
ევროკავშირის გაფრთხილება არ არის მხოლოდ დიპლომატიური რიტორიკა — ის რეალურ პოლიტიკურ შედეგებს შეიცავს. უვიზო მიმოსვლის შეჩერება და ასოცირების შეთანხმების გადახედვა არა მხოლოდ სიმბოლური ზიანი იქნება ხელისუფლებისთვის, არამედ პირდაპირ იმოქმედებს ქვეყნის ეკონომიკურ შესაძლებლობებსა და მოქალაქეების თავისუფლებაზე.
დასკვნა
ევროკავშირი გზაჯვარედინზე აყენებს საქართველოს. ან „ქართული ოცნება“ გადახედავს საკუთარ პოლიტიკურ კურსს და დაიწყებს დასავლური პრინციპების პატივისცემას, ან ევროკავშირის კარი — რომელიც მხოლოდ რამდენიმე თვის წინ კანდიდატის სტატუსით გაიხსნა — შესაძლოა ისევ დაიხუროს.
31 აგვისტოს შემდეგ, ევროპას შეუძლია აჩვენოს, რომ მის ღირებულებებს ფასი აქვს. ხოლო საქართველოს ხელისუფლებას მოუწევს გააკეთოს არჩევანი: დასავლეთი, თუ ავტორიტარიზმის გზის გაგრძელება
